Kamkat

Kamkat

Kamkat
Kamkat, Doğu Asya ve Çin’de doğal olarak yayılış gösteren, Turunçgil ailesinin en ufağı olan ve kumkuat, kamkat gibi farklı isimleriyle de bilinen çalı formunda bir bitkidir. Biçimi tıpkı limona, rengiyse tıpkı portakala benzer. Kokusu bergamotu andırır ve cilde temas ettiğinde bıraktığı koku uzun süre gitmez.

Kamkat, çiğ olarak tüketilebildiği gibi reçel, marmelat, meyve suyu, şekerleme, kek, pasta yapımında da kullanılır. Çin lokantalarında yemeğin sonunda yenen bir tatlı çeşididir. Kamkat C vitamini yönünden zengin bir bitkidir. 100 gramında 43,9 miligram C vitamini vardır. Kas ve doku oluşumu için gerekli olan bu vitamin diğer mineral ve vitaminlerin daha iyi kullanılmasına da yardım eder. Yine 100 gramı yendiğinde 71 kilokalori enerji ve 1,88 gram protein verir.

Kamkat, “turunçgiller ailesinin küçük mücevheri” olarak adlandırılır. Bilimsel adı fortunella’dır. Fortunella adını, 1812 – 1880 yılları arasında yaşamış İskoçyalı bahçecilik uzmanı Robert Fortune’un soyadından köken alıyor. Robert Fortune, Çin’de yaşadığı yıllarda sürekli ilginç bitkileri toplamış ve İngiltere’ye dönüşünde de bu koleksiyonunu beraberinde getirmiş. Batı dünyası, bu birikimin içinde yer alan kamkatla, Fortune sayesinde tanışmış. Onu onurlandırmak amacıyla, bu bitkilerin cins adına Fortunella deniyor. Dünya halkları arasında da “kumquat ya da komquot” adlarıyla anılan meyveye “altın portakal” diyenler de vardır.

Bunu da oku :  Anti aging etkili meyve

19. yüzyılda Avrupa ve Kuzey Amerika’ya giren kamkat, seralarda ve saksıda yetiştiriliyor. Hatta günümüzde süs bitkisi olarak balkonlarda, bahçelerde çevre düzenlemesinde de kullanılıyor. Dünyada Çin, Japonya, Amerika’da yaygın olarak; daha küçük ölçekte Porto Riko, Guatemala, Kolombiya, Brezilya; Güney Hindistan’da da yalnızca deniz seviyesinden yüksek yerlerde yetiştiriliyor. Avustralya ve Güney Afrika’daysa sınırlı olarak kültüre alınıyor.

Kamkat Özellikleri ve Tarihçesi
Kamkat, Turunçgiller içinde küçük mücevher olarak adlandırılır. Kamkat (Kumkuat) Çincede altın portakal manasına gelir “gold orange”.

Dünyada kabuğu ile beraber yenilen tek narenciye çeşididir.

Evlerde, balkonlarda yetiştirilen belki de tek meyve ağacı Kamkat’dır. Anavatanının Çin olduğuna inanılır. Batı dünyası ile tanışması 19.yüzyıl ortalarında olmuştur. Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde yetiştirilmeye çalışıldıysa en iyi meyve oluşumu Rize ilinde sağlanmıştır.

? Kamkat, üç yaprak anaç üzerine göz aşısı yapılarak üretilir.
? Erkek ve dişi organları aynı çiçek üzerinde olduğundan tek bir Kamkat bitkisi her yerde çiçeğe ve meyveye yatabilmektedir.
? Rize de Temmuz ayı sonlarına doğru çiçek açmakta, meyve oluşması Ağustos sonu ile Eylül ayı içersinde olmaktadır.
? Meyveleri iri zeytin büyüklüğünde olup Nisan-Mayıs aylarında yeme olgunluğuna erişmektedir.
? Meyve koparılmazsa bir yıl bitki üzerinde kalabilmekte, aynı lezzetle yenebilmektedir

Bunu da oku :  Kaju

Kültür altına alınan, yiyecekleri için yetiştirilen Kamkat’ın tanınmış çeşitleri şunlardır:
? Hong Kong : Chin chü, shan chin kan, ve chin tou olarak adlandırılırlar. Hong Kong ve Çin’in bazı dağlık bölgelerinde yetiştir. Çevre genişliği 1.6-2 cm civarındadır. Olgunlaştığında zayıf ve fazla etli olmayan kabuğu soyulur.3-4 küçük çekirdeği bulunur.

? Marumi : Japonya orjinli olup Meyve hafif basık küre şeklinde yuvarlaktır. Uzunluğu 3.2 cm kadardır. Altın sarısı renktedir. Meyve aromatik ve baharatımsıdır. 4-7 çekirdeği bulunur. Ağacı 2.75m’ye kadar ulaşır. Küçük yapraklıdır. Aynı sezon için de oluşabilecek soğuklara karşı daha dayanıklıdır.

? Meiwa : Japonya orijinlidir. Kısa yuvarlak bir yapıda olup 4 cm’ lik bir genişliğe sahiptir. Kabuk portakal sarısı renkte olup, çok kalındır. Meyvesi tatlı olup7 çekirdeğe sahiptir. Sık sık çekirdeksiz veya daha az çekirdekli olanlarına da rastlamak mümkündür. Çin’de de yaygın olarak bu çeşit yetiştirilir. Taze olarak yenilmek için en ideal Kamkat ‘dır.

? Nagami : Çin’den dünya’ya yayılmıştır. 4-5 dilimlik meyvesi olup. 2-5 çekirdeği vardır. Yuvarlak olup 4-5 cm büyüklüğe erişir. Mevsimi Ekim’den Ocak ayına kadardır. Ağacı 4.5m’ye kadar ulaşır.

Bunu da oku :  Mango

Kamkat’ın Yetiştirildiği Yerler
Dünya da, Çin, Japonya, Amerika, Porto Rico, Guatemala, Kolombiya, Brezilya ve Güney Hindistan da yetişir. Türkiye de ise, Rize’ye 50-60 yıl önce Batum’ dan gelmiştir.

Kamkat Faydaları nelerdir
? C vitaminibakımından zengin olan Kamkat , kabuğu ile beraber yenildiğinde gribal enfeksiyonları önlemede önemli rol oynamaktadır.
? A,B1,B2,B3 ve Kalsiyum da ihtiva eden Kamkat , Sinir sisteminin düzenli çalışmasını sağlar.

Kamkat Nasıl ve Nerede Kullanacağız?
? Kamkat genelde taze meyve olarak kabuğu ile birlikte yenilir.
? Reçel ve marmeladı yapılır.
? Çok değişik bir aroması vardır.
? Meyve suyu ve sos olarak kullanılır.
? Dünya restoranlarında tatlı ve salatalarda en gözde yeri alır.
? Alkollü içki masalarının bulunmaz çok değerli mezesidir.

Kamkat Muhafaza Koşulları?
5 ºC de %90 nem oranında muhafaza edilmelidir.

Kamkat bitkisi resimleri ve Kamkat meyvesi resimleri için tıklayınız

Bu konuyu oyla
[Total: 0 Average: 0]
(Visited 191 times, 1 visits today)

Related posts

Leave a Comment