Bahçenizde yetiştirebilecekleriniz
Bulunduğunuz bölgenin sıcaklık değerleri Tropikal Meyve Ağaçları için uygun olmasa bile bazı çalışmalar yaparak mikroklima oluşturabilirsiniz. Ayrıca diğer bir önemli nokta da bu ağaçları donlardan korumaktır ki bunun yöntemlerini (Aktif ve Pasif) de yine bu yazıda bulabilirsiniz. Benim önerim hiç riske girmeyip eğer mümkün ise tropikal bitkiler için bir sera oluşturmaktır
Öncelikle Mikroklima nedir biraz açıklayalım;
Mikroklimalar
Mikroklima, coğrafi olarak etrafı çeşitli engellerle (yüksek dağlar, tepeler vs) çevrili , bulunulan yerden farklı bir iklime sahip bölgeler şeklinde tanımlanabilir. Mikroklima olarak nitelendirilen yerlerde normalde o bölgenin genelinde düşük sıcaklık nedeni ile yetişmeyen meyveleri yetiştirmek mümkündür. Burada dikkat edilecek en önemli hususlardan birisi bölgenin sürekli güneş alan bir yer olmasıdır.
Eğim
Unutulmaması gereken en önemli konu soğuk havanın su gibi taşınabilir olduğudur. İlk ve sonbahar aylarında vadilerin tabanları yamaçlardan daha soğuk olurlar. Dolayısıyla, yamaçlar genellikle vadi tabanlarından daha az don olaylarına maruz kalır. Eğer sıcak iklimde bulunuyorsanız yeterli soğukluğun olmasına, soğuk iklimde bulunuyorsanız don hasarlarına dikkat etmelisiniz. Bunun için de arazinin eğimi, yamaçlarının uygunluğu önemlidir. Burada size bir tecrübemi aktarmak isterim. Bir vadi içerisinde Kiraz yetiştirmeye çalışan yetiştirici vardı. Soğuk hava, vadi tabanında bulunduğundan, yıllarca don hasarları yüzünden ağaçlarının taze sürgünleri zarar gördüğü gibi, ürün de alamamıştı. Daha sonra teknolojiyi kullanarak, çiçeklerin geç açmasını sağlayarak ve ağaçların soğuğa karşı dayanıklılığını artıran maddeler kullanarak nihayet 4-5 . senelerde sorunlarını çözdüler ama inanılmaz bir maliyet karşılığında. Benim önerim Meyve Ağacı yetiştirecek kimselerin kesinlikle vadi içlerinde toprak almamaları. Tropikal meyveler için böyle bir yerin hiç uygun olmadığını söylemeye gerek yok sanırım
Açı
Güneye bakan yamaçlar doğal olarak kuzeye bakan yamaçlardan daha sıcak bir iklime sahiptirler. Batıya bakan yamaçlar kuvvetli öğle sonrası güneşi nedeniyle daha sıcak olurlar. Tam tersi doğu yamaçlar ise daha az kuvvetli güneş ışığı alırlar. Güneye bakan duvarlar ağaç yetiştirmek için daha uygun bir ortam sağlar ve meyvelerin hızlı olgunlaşmasında önemli bir etkendir. Ayrıca don olaylarına karşı koruma sağlarlar.
Termal Kütle
Su ve kayalar gün boyunca ısıyı absorbe eder ve gece de bu aldıkları ısıyı tekrar ortama verirler.. Bir kaya ve tuğladan oluşan duvar, meyvelerin olgunlaşmasını hızlandırır. Sera içerisindeki veya meyve ağaçlarının çevresindeki yarı şeffaf su kapları da aynı etkiyi yaratacaktır. Küçük bir gölet de yaz ve sonbaharda aynı ısı alıcı etkiyi , kış ve ilkbahar aylarında ise ısı verici etkiyi yaratacaklardır. Muhtemel don olayından önce sulama da benzer bir etki yaratarak, sıcaklığı gece dışarı verir.
Rüzgar
Kuvvetli rüzgar ağaçları kurutur, meyvelere zarar verir ve hava sıcaklığını düşürür. Rüzgar koruması özellikle sahillerde ve çöl bölgelerinde çok önemlidir. En iyi rüzgar önleme, rüzgarı durdurmak yerine yavaşlatmadır. Çitler, asma, sarmaşıklar, çit kafesler ve perdeler , türbülans yaratmadan rüzgarın geçmesini ve etkisinin azalmasını sağlar.
En düşük gece boyu sıcaklık değerlerine göre tropikal meyve ağaçlarını 3 gruba ayırabiliriz:
? A grubu meyve ağaçları soğuk kış iklimine sahip (-5 derece) – deniz seviyesine yakın , bayırlar, hafif iç kesimler
? B grubu meyve ağaçları daha ılıman kış iklimine sahip (-3 derece)
? C grubu meyve ağaçları ılıman kış iklimine sahip (-1 derece)
Bu değerler 5 yaş civarı ağaçlar içindir. Genç tropikal ağaçlar, 3-4 derece don hasarlarına karşı daha hassastırlar.
A- Soğuk kış alanları için
Hünnap, Kiwi, Naşi Armudu, Malta Eriği, Nar, Pawpaw, Carob, Jelly Palm, İncir, Dut, Meksika Kirazı, Brezilya Kirazı, Japon Kuru Üzüm Ağacı, Kei Elması, Feijoa, Chinese Mulberry, Akdeniz Defnesi, Kumkuat, Blueberry, Kapari, Antep Fıstığı,
B- Serin kış alanları için:
Surinam Cherry, Pitahaya, Liçi, Longan, White Sapote, Yellow Sapote, Strawberry Guava, Jaboticaba, Tropikal Guava, Grumichama, Wampee, Macadamia, Cherimoya, Lucuma, Sapodilla,
C- Ilıman kış alanları için:
Ananas, Siyah Trabzon Hurması, Sugar Apple, Sapodilla, Wax Jambu, Rose Apple, Mango, Green Sapote, Coffee, Papaya, Acerola – Barbados Kirazı, Pitomba, Canistel, Carambola – Star Fruit, Miracle Fruit, Star Apple – Caimito, Mamey Sapote, Cinnamon, Jackfruit, Sarı Pitahaya
